Okuma Anlama Stratejileri
Merhaba! Bugün sizinle birlikte ‘Okuma Anlama Stratejileri’ üzerine konuşmak istiyorum. Hepimizin bildiği gibi okuma, sadece harflerin ve kelimelerin anlamlarını çözmelemekten ibaret değil – burada önemli olan metnin anlamını, yazarın bizlere neler aktarmak istediğini anlamak. Meseleye böyle yaklaştığımızda işler biraz karışabiliyor, özellikle de konuya henüz yeni başlıyanlar için. İşte tam bu noktada devreye okuma anlama stratejileri giriyor!
Okuma ve Anlama
İlkokul öğretmenim bir gün bana şöyle demişti: “Efe, okuma sikke gibi bir şeydir. Bir yüzü ‘okuma’, diğer yüzü ‘anlama'”. Hala bu cümleyi unutamam. Çünkü başta karmaşık gelen bu durumu anlamamı sağlayan buydu.
Okuma Anlama Stratejileri Nelerdir?
- Öngörü: Bu okurun, metni okumadan önce ne hakkında olduğunu tahmin etmesini içerir.
- Keşif: Bu strateji, okurun metnin anlamını daha da artırmak için bilgi toplamasına yardımcı olur.
- Soru sorma: Bu, okurun metni anlamasını ve algılamasını artırır. Soru sormak, metinle daha fazla etkileşime girme ve üzerinde daha fazla düşünme fırsatı sağlar.
- Özetleme: Bu strateji, okurun metni kendi kelimeleriyle yeniden ifade etmesini içerir. Bu, okurun metni daha iyi anlamasına yardımcı olur.
Tabii ki bu stratejiler sadece başlangıç. İlk önce metne genel bir bakış atıyoruz (öngörü), sonra metni okumaya başlıyoruz ve önemli olduğunu düşündüğümüz noktaları not alıyoruz (keşif). Ardından, anlamadığımız veya daha fazla bilgi edinmek istediğimiz yerlerde sorular sormaya başlıyoruz (soru sorma). Son olarak, okuduklarımızı kendi cümlelerimizle özetliyoruz (özetleme). Bu dört stratejıyı kullanarak okuduklarımızı tam olarak anladığımızı ve üzerinde düşünme fırsatı bulduğumuzu göreceksiniz.
Özet
Anlayacağınız üzere, okuma ve anlama el ele giden iki kavramdır. Okuduklarınızı tamamen anlamadan önce hızlıca okumak yerine biraz zaman ayırıp bu okuma anlama stratejilerini kullanmayı deneyin. Eminim kitaplar, dergiler ve hatta bu blog post gibi dijital metinlerin üzerinden geçmek daha verimli hale gelecektir. Hadi, okuma anlama stratejilerini deneyin ve ne kadar fark yaratacağını görün!
Kaynaklar
[1] Rasinski, T., Padak, N., Newton, J., & Newton, E. (2011). The Latent Power of Sustained Silent Reading.
[2] National Institute of Child Health and Human Development. (2000). Report of the National Reading Panel. Teaching children to read: An evidence-based assessment of the scientific research literature on reading and its implications for reading instruction (NIH Publication No. 00-4769). Washington, DC: U.S. Government Printing Office.
